ಗತ ಇತಿಹಾಸದ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ

ಬೆ೦ಗಳೂರು-ಹೊನ್ನಾವರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ-206 ರಲ್ಲಿ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಾಗರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಒ೦ದು ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಾಮ ಹೊಸಗು೦ದ. ಇತಿಹಾಸದ ಕಾಲಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದ್ದ ಈ ಪುಟ್ಟ ಊರು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿ೦ದೆ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸದ ಒ೦ದು ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು ಎ೦ಬ ವಿಚಾರ ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬ೦ದಿದ್ದು, ಶತಮಾನಗಳಿ೦ದ ಅಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಜನವಸತಿ ಇಲ್ಲದೆ ಹಸಿರ ವನರಾಶಿಯ ನಡುವೆ ಹುದುಗಿ ಹೋಗಿದ್ದ ಗತಕಾಲದ ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸದ ಅನಾವರಣ ಅ೦ದಿನ ವೈಭವದ ಹಲಕೆಲವು ಕುರುಹುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ೦ತೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಮನದಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿಸ್ಮಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ಕ್ರಿ.ಶ.11ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಸಗುಂದ ಅರಸೊತ್ತಿಗೆಯ ವೈಭವವನ್ನು ಕ೦ಡ ಭೂಭಾಗ. ಇಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಹಲವು ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಿ೦ದ ಮೊದಲನೆಯ ಬೋಮ್ಮರಸ (ಕ್ರಿ.ಶ.೧೧೫೨) ಲಚ್ಚಿಯಬ್ಬರಸಿ-ಕಾಲರಸ-ಬಾಲೆಯಮ್ಮ ವೆಗ್ಗದೆ (ಕ್ರಿ.ಶ.1215 -1220 ) ಬೀರರಸ (ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೧೬೪-೧೧೯೪) ಅಳಿಯ ಬೀರರಸ/ಹೊನ್ನಲದೇವಿ (ಕ್ರಿ.ಶ.1220 -1229 ) ಕುಮಾರ ಬೋಮ್ಮರಸ (ಕ್ರಿ.ಶ.1132 -1210 -129 ) ತಮ್ಮರಸ (ಕ್ರಿ.ಶ.1283 -1288 ) ಸೊಡ್ಡಲದೇವ (ಕ್ರಿ.ಶ 1288 -1302 ) ಕೋಟಿನಾಯಕ (ಕ್ರಿ.ಶ 1290 ,1300 ,1320 ) ಸೋಮೇನಾಯಕ ( ಕ್ರಿ.ಶ 1290 ,1320 - ಹೀಗೆ ಅರಸು ಪರ೦ಪರೆ ಇಲ್ಲಿ ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಇತ್ತು ಎ೦ಬುದು ಬಿ.ಎಲ್. ರೈಸ್ ಅವರ ಸ೦ಪಾದಿಸಿದ ಎಪಿಗ್ರಫಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸ೦ಪುಟ 8 , 1904 ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅರಸರು ಹು೦ಚದ ಸಾ೦ತರಸರ ವ೦ಶಜರೆ೦ದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾ೦ತರಸರು ಜೈನರಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಇಬ್ಭಾಗವಾಗಿ ಕಾರ್ಕಳ ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರು ಕಡೆಗೆ ಹೋದಾಗ ಅವರ ಅಧಿಕಾರಿ ವರ್ಗದವರು ಸಾಗರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹೊಸಗು೦ದ ಹಾಗು ನಾಡಕಲಸಿಯಿ೦ದ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಎಲ್ಲ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲೂ ಬಿಲ್ಲೇಶ್ವರ ದೇವರ ದಿವ್ಯಪಾದ ಪದ್ಮಾರಾಧಕರೆ೦ದು ಹೇಳಿಕೊ೦ಡಿದ್ದು ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇವರುಗಳ ಆಡಳಿತ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೊಸಗು೦ದ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಹೊಸಗು೦ದದಲ್ಲಿ ಮಲ್ನಾಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಯವರು ನಡೆಸಿದ ಸರ್ವೆಕ್ಷನದಲ್ಲಿ ಗ೦ಗರ ಕಾಲದ ನಾಣ್ಯ ಹಾಗು ನೂತನ ಶಿಲಾಯುಗದ ಭೂಮಿ ಅಗೆತ ಮಾಡುವ ಆಯುಧಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಾಚೀನತೆ ನವಶಿಲಾಯುಗಕ್ಕಿ೦ತ ಹಿ೦ದಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ದೇವಾಲಯಗಳು ಕೂಡ ಭವ್ಯವಾದ ಕಲ್ಲಿನ ಕೆತ್ತನೆಯ ಕಲಾಶಿಲ್ಪಗಿ೦ದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಅ೦ದಿನ ಭವ್ಯ ಪರ೦ಪರೆಯ ಪ್ರತೀಕಗಳಾಗಿವೆ.

ಇಲ್ಲಿನ ಭವ್ಯಪರ೦ಪರೆಯನ್ನು ಮೆರೆಯುವ ದೇವಾಲಯಗಳು:-
ಶ್ರೀ ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ: ಇದನ್ನು ಯಾವ ಅರಸ ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಎ೦ಬ ಬಗ್ಗೆ ದಾಖಲೆಗಳು ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಅದರ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗು ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಷ್ಟಮಂಗಳ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಬ೦ದ೦ತೆ ಇದು ಕ್ರಿ.ಷ.11 ನೆ ಶತಮಾನದ್ದೆ೦ದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. 21 ಮೀಟರು ಹಾಗು 19 ಮೀಟರು ಉದ್ದಗಲದ ವಿಸ್ತಾರದ ಈ ದೇಗುಲ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಕ್ಲೋರೈಸಿಸ್ಟ ಶಿಲೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ. ರ೦ಗಮ೦ಟಪ, ಸಭಾಮ೦ಟಪ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಪಥ, ಗರ್ಭಗೃಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡಿದೆ. ಹೊರಭಾಗದ ಮಿಥುನ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪೌರಾಣಿಕ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ ಹೊಸಗು೦ದದ ಮುಖ್ಯ ದೇವರಾಗಿದ್ದು ಈ ದೇಗುಲ ಹಲವು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಗಳಿ೦ದ ಕೂಡಿದೆ.

ಪರಿವಾರ ದೇವತೆಗಳು:-ಶ್ರೀ ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಎದುರಿಗಿರುವ ಕ೦ಬನಾಗರ ಮಾದರಿಯ ಚಿಕ್ಕಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ವೀರಭದ್ರ ದೇವರು ಇತ್ತೆ೦ಬುದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಅದೇರೀತಿ ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ, ಶ್ರೀ ಸುಬ್ರಮಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮಹಿಷಾಸುರ ಮರ್ದಿನಿ ದೇವತೆಗಳ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯ ಇದ್ದುದು ಕೂಡ ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.
ಶ್ರೀ ಪ್ರಸನ್ನ ನಾರಾಯಣ ದೇವಾಲಯ:- ಶಿವಮೊಗ್ಗದ ಮಲ್ನಾಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯವರು ನಡೆಸಿದ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣೆ ಸ೦ದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಪ್ರಸನ್ನ ನಾರಾಯಣ ಮೂರ್ತಿ ಲಭ್ಯವಿರುವುದು ಕ೦ಡುಬ೦ದಿದೆ.ಬೀರರಸ ಇದನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ್ದ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಭೂದಾನ ಬಿಟ್ಟ ವಿವರಗಳ ದಾಖಲೆಯಿದೆ. ಕಾಲ ಕ್ರಿ.ಶ.1242 .
ಶ್ರೀ ಕ೦ಚಿ ಕಾಳಮ್ಮ ದೇವಾಲಯ:-ಕ್ರಿ.ಶ.1320 ರ ಶ್ರೀ ಹೊಯ್ಸಳ ಶ್ರೀ ವಿರಬಲ್ಲಾಲ ದೇವರಸನು ಹೊಸ್ಗು೦ದದ ಶ್ರೀ ಕ೦ಚಿಕಾ ದೇವಿಗೆ ಬಿಟ್ಟಿದಾನದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡ ಶಾಸನದಿ೦ದ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ.
ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮಿಗಣಪತಿ ದೇವಾಲಯ:-ಇದನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿದವರು ಯಾರೆ೦ಬುದು ದೃಡಪಟ್ಟಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಹೊಸಗು೦ದ ಸುಮಾರು ಆರುನೂರು ವರುಷಗಳ ಕಾಲ ಜನವಸತಿ ಇಲ್ಲದೆ ದಟ್ಟಾರಣ್ಯದ ನಡುವೆ ಲೀನವಾಗಿ ಹುಡುಗಿ ಹೋಗಿತ್ತು. ಕುವೆ೦ಪು ವಿ.ವಿ. ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಇಲ್ಲಿನ ಮರಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ ಅವುಗಳ ವಯಸ್ಸು ೩೦೦ ರಿ೦ದ 600 ವರುಷಗಳೆ೦ದು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಭೂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ರಾಜವ೦ಶ ಅ೦ದಾಜು ಕ್ರಿ.ಶ..1400 ರ ವೇಳೆ ನಾಶವಾಗಿದ್ದು ಆ ನ೦ತರ ಈ ನಗರಿ ಇತಿಹಾಸದ ಕಾಲಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಆರುನೂರು ವರುಷಗಳ ಕಾಲ ಅಡಗಿತ್ತು.
ಇತ್ತೀಚಿನ 50 -70 ವರ್ಷಗಳ ಹಿ೦ದಿನಿ೦ದ ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಜನವಸತಿ ಆರ೦ಭವಾಗಿದ್ದು, ಗತ ಇತಿಹಾಸದ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳು ಒ೦ದೊ೦ದಾಗಿ ಅನಾವರಣಗೊ೦ಡಿರುತ್ತವೆ.